De oude kunst van het vasten wordt al duizenden jaren beoefend. Christenen, moslims, joden, monniken, boeddhisten hebben allemaal vastenrituelen en ritmes. Het bestaat al eeuwen. Op dit moment is intermitterend vasten, oftewel ‘Intermittent fasting’ erg populair.
Er zijn verschillende manieren om te vasten. Je kunt bijvoorbeeld een 8-16 doen, dat betekent dat je 16 uur vast en in een raam van 8 uur eet. Het betekent natuurlijk niet dat je dan alles eet. Het beste is het om twee keer een voedzame maaltijd te eten in deze 8 uur, met zoveel mogelijk voedzame stoffen en dit elke keer af te wisselen.
Sommige mensen denken dat het gek of slecht is om te vasten. Misschien heb je mythen gehoord over vasten waardoor je leven in gevaar komt, of je nog meer vet krijgt, of dat je stofwisseling langzamer gaat, of dat het overslaan van het ontbijt het ergste is om te doen! Laten we dit even rechtzetten, want de voordelen van vasten zijn verbluffend.
Het is een van de krachtigste instrumenten ter wereld om insulineresistentie, hardnekkig gewichtsverlies om te keren en heeft langdurige beschermende effecten tegen neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer en Parkinson. Het helpt beschermen tegen leverziekte, hartziekte en zelfs kanker. Het helpt ons immuunsysteem sterker te maken, het versnelt ons metabolisme en helpt de natuurlijke afscheiding van groeihormoon te verhogen, waardoor we energieker en jonger worden.
Het beste van alle medicijnen is rust en vasten
Benjamin Franklin
We zijn te dik, ziek, moe en depressief. Ons obesitasprobleem groeit, de kankercijfers stijgen enorm en onze incidentie van door de levensstijl te voorkomen ziekten is van de kaart. Ik weet dat we het beter kunnen doen. We verdienen beter.
Om dit te doen, moeten we iets anders gaan doen. Een deel van het hebben van een beter leven, althans wat betreft gezondheid, is het leren en beoefenen van de oude kunst van vasten.
De vijf belangrijkste redenen waarom je zou moeten vasten
En wat dit voor jouw gezondheid kan betekenen. Als je ziek en moe bent van ziek en moe zijn, lees dan verder…
1. Vasten bevorderd gewichtsverlies
Mensen die worstelen met hun gewicht, of het nu de laatste 10 of 50 kilos zijn, zij kunnen allemaal profiteren van vasten.
Het tijdelijk beperken van het voedsel dat je consumeert, heeft geweldige voordelen voor de manier waarop onze hersenen werken, de manier waarop onze hormonen in balans zijn en ons vermogen om vetvoorraden op het lichaam te gebruiken. Vasten is misschien wel HET krachtigste hulpmiddel ter wereld om af te vallen.
Door te vasten kan jouw lichaam echt jouw vetvoorraden in het lichaam aanboren. Je lichaam heeft twee belangrijke brandstofbronnen: suiker of vet.
De truc is, het is een of-of-situatie. Je kunt niet beide brandstoffen tegelijk verbranden. Net als bij een auto, kunt u niet tegelijkertijd rijden en achteruit rijden. Je verbrandt suiker of je verbrandt vet.
De meesten van ons zijn de hele tijd in de suikerverbrandingsmodus. We gebruiken onze suikerwinkels nooit volledig voordat we de volgende maaltijd eten die gemakkelijk in suiker kan worden omgezet. En omdat het gemakkelijker is om suiker te verbranden (het is goedkoop, snel en gemakkelijk verkrijgbaar) dan om vet te verbranden, zal ons lichaam het pad van de minste weerstand kiezen en ervoor kiezen om altijd suiker te verbranden. Na verloop van tijd leidt dit meestal tot gewichtstoename, vochtretentie, hormonale disbalans en een super gefrustreerd persoon.
Als dit bekend klinkt, wees dan niet te hard voor jezelf. Laat me duidelijk zijn – er is niets mis met je. Er is je nog nooit verteld hoe je moet vasten of waarom je moet vasten. Het tegendeel is waarschijnlijk waar – je hebt waarschijnlijk te horen gekregen dat vasten een slecht idee is en iets dat je moet vermijden.
Ik bedoel, wie gaat je vertellen om te vasten, de voedingsindustrie die je eten verkopen?!
Vasten is een eenvoudige en krachtige manier om koersstijging te corrigeren.
Wanneer je het calorieverbruik tijdelijk beperkt, gebruik je alle suikervoorraden in je lichaam. Suiker wordt als glycogeen opgeslagen in de lever en spieren. Zodra deze “gemakkelijke” energie is opgebruikt, zal je lichaam toegang moeten krijgen tot je vetreserves welke deze gaan gebruiken voor energie.
Dit is precies wat je wilt doen – afvallen door vetopslag (die meestal ongewenst is) op het lichaam op te gebruiken.
Er gebeurt nog iets cools als je vast. Bij lagere insulinespiegels in het bloed (door een gebrek aan voedsel waardoor het omhoog gaat), zullen uw nieren schreeuwen:
Hoeraa!! We hebben al dit overtollige water niet meer nodig! En ze voeren het overtollige vocht af wat je al die tijd hebt opgeslagen.
(Leuk weetje – glycogeen – de opgeslagen vorm van suiker – wordt opgeslagen met 3-4 moleculen water. Dus als je glycogeen naar beneden gaat, verlies je de vochtophoping die er vaak bij hoort). We hebben dus een win-win:
Vasten veroorzaakt gewichtsverlies door toegang te krijgen tot opgeslagen vet als energie en het bevordert overtollige vochtophoping.
2. Vasten verbetert de insulinegevoeligheid
Mensen die worstelen met hun gewicht, of het nu de laatste 10 of 50 kilos zijn, zij kunnen allemaal profiteren van vasten.
Wie kent er tegenwoordig niet iemand met diabetes type 2? Het is een absolute pandemie. Diabetes type 2, in het kort, is een levensstijlziekte ontstaan door het consumeren van te veel suiker en de aanpassing van het lichaam aan overtollige suiker. Kortom, wanneer je voedsel consumeert dat gemakkelijk in suiker kan worden omgezet, neemt jouw insulinegehalte toe om de suiker uit het bloed en in de cellen te brengen.
Na verloop van tijd passen jouw cellen zich echter aan de insuline aan, waardoor de alvleesklier steeds meer insuline moet wegpompen om hetzelfde effect te hebben.
Een andere manier om dit te omschrijven is dat de cellen na verloop van tijd resistent worden tegen het effect van insuline.
Het is net alsof je naar een nieuw nummer luistert. Wanneer je voor het eerst een nummer hoort waar je van houdt, ben je er helemaal weg van en kun je er niet vak genoeg naar luisteren! Na de honderdste keer dat je het hebt gehoord, ben je er minder enthousiast over. Na de duizendste keer gaat het je vervelen en wil je gewoon dat het stopt.
Jouw cellen kijken op diezelfde manier naar insuline. Er bestaat zoiets als te veel insuline voor hen. Tot nu toe was de medische oplossing van oudsher het toedienen van insuline aan deze patiënten. Je kunt de tragische fout in dit ontwerp wel zien. Na verloop van tijd gebeurt hetzelfde: de patiënt heeft steeds hogere doses insuline nodig om het gewenste resultaat te bereiken.
Vasten is een van de beste interventies om mensen met insulineresistentie, pre-diabetici (metabool syndroom) of mensen met diabetes type 2 dit aan te leren.
Als je vast, of het nu gaat om kort, dagelijks vasten of langer, vasten van meerdere dagen, zal je lichaam eerst al zijn suikervoorraden in het lichaam opgebruiken (glycogeen). Omdat je periodes niet eet, zullen de insulinespiegels langzaam beginnen te dalen.
Geweldig toch?
Het verminderen van insuline in het bloed door vasten geeft de cellen een pauze en verbetert de weerstand ertegen. Wanneer dit in de loop van de tijd wordt gedaan, zal dit de cellulaire gevoeligheid drastisch verbeteren met als gevolg dat de afhankelijkheid van medicatie vermindert.
3. Vasten verbetert de gezondheid van het hart
Je kent vast wel iemand met hartaandoeningen, hoog cholesterol of hoge bloeddruk? Jammer genoeg zijn die er in overvloed.
Een hoog cholesterolgehalte en hoge bloeddruk zijn twee van de sterkste voorspellers voor hartaandoeningen, en je raadt het al beide kunnen worden verbeterd met vasten. Vasten heeft aangetoond dat het het ‘slechte’ type geproduceerde cholesterol (VLDL’s) verlaagt en heeft bijna geen effect op het ‘goede’ type cholesterolen (HDL).
De opvatting over goede en slechte cholesterol is echter misleidend.
Cholesterol heeft over het algemeen een slechte naam terwijl cholesterol juist super belangrijk is voor ons lichaam. Cholesterol is de voorloper van onze geslachtshormonen, is betrokken bij wondherstel en kan ook worden gebruikt voor energie. Het wordt bestempeld als een kwaadaardige, sinistere schurk in ons lichaam – meestal omdat marketinggenieën het gemakkelijker vinden om ons bang te maken dan ons te onderwijzen. Vandaar die angst voor eidooiers, garnalen en andere voedingsmiddelen met een hoog cholesterolgehalte. Maar we hebben cholesterol nodig. Het is verkeerd geëtiketteerd en op een bepaalde manier op de markt gebracht voor winst, en voor grote bedrijven en lobbygroepen om rijk te worden. Het is misleidend, en eigenlijk slechter voor uw gezondheid, om vetarm en cholesterolarm voedsel te kopen.
Deze voedingsmiddelen zitten meestal vol met suiker (om het gebrek aan lekker, bevredigend vet te compenseren) en maken onze stress en ontstekingsreactie nog erger.
Zal ik een geheimpje verklappen? Wat je eet heeft bijna GEEN invloed op jouw cholesterol. Ja, je leest het goed. Waarom? Omdat meer dan 80% van het cholesterol in jouw lichaam wordt aangemaakt door de lever.
Maar wat gebeurt er als je cholesterol in je lichaam beperkt? Je lever is een sluwe, slimme kleine vos. Ze begint namelijk meer cholesterol uit te pompen om de beperking te compenseren. En als je een koolhydraatrijker dieet volgt, dan zal je lever triglyceriden gaan aanmaken, die als VLDL’s uit de lever worden gepompt – het echt nare spul dat arteriële schade veroorzaakt. Anders gezegd, je lever zal triglyceriden maken als reactie op overmatig koolhydraatverbruik.
Je lever zal dit als VLDL in het lichaam duwen, wat arteriële schade en ontsteking veroorzaakt.
Deze stof zal de meeste schade aan je cellen gaan aanrichten en je kunt je voorbereiden op hartaandoeningen, en bloeddrukproblemen.
Met vasten verlaag je de hoeveelheid koolhydraatinname, waardoor de productie van triglyceriden (de echte boosdoener) in de lever wordt verlaagd. De ontstekingsreactie zal dan ook afnemen.
Zonder in het debat over cholesterol en statines te blijven steken, kunnen we er dit over zeggen:
- Cholesterol: goed
- Statines: slecht
- Vasten: Uitstekend!
4. Vasten werkt preventief tegen kanker
Naast het beschouwen van kanker als een mutatie van genen, is het ook waardevol om te bedenken dat kanker ook een endocriene (hormonale) ziekte kan zijn.
Met andere woorden, dat er een hormonale component is, die wordt bepaald door hoe we bewegen, eten en denken.
Hoewel de exacte beschermende effecten van vasten en kanker onbekend zijn, is wat we weten over vasten dat het kan helpen de cellen schoon te maken door middel van een proces dat autofagie wordt genoemd.
Autofagie is in feite een voorjaarsschoonmaak van jouw cellen.
Oude cellen, beschadigde cellen, gemuteerde cellen of cellen die niet werken, worden geïdentificeerd en geëlimineerd.
Net zoals die oude trui die je nooit meer zult dragen kostbare ruimte inneemt in je kast, zo stapelen we ook oude, beschadigde en gemuteerde cellen op.
Indien niet aangevinkt, kunnen deze gemuteerde cellen vermenigvuldigen en in kankercellen veranderen. Dit is een van de meest voorkomende theorieën over hoe kankercellen zich ontwikkelen en tumoren vormen.
Naast de gemuteerde genentheorie zijn er ook voorstanders die spreken over kanker als endocriene ziekte. Ze stellen voor dat veel soorten kankercellen in de vroege stadia van de groei suiker voeden, en het teveel aan suiker is hoe ze de destructieve netwerken muteren, groeien en laten groeien. Niemand weet zeker hoe het gebeurt, maar toch Wat we wel weten is dat bij routine vasten, we specifieke herstelgenen inschakelen die door cellen zullen kammen en het goede van het slechte zullen scheiden. De slechte cellen worden letterlijk opgegeten en voila! Net zoals voorjaarsschoonmaak je meer kastruimte geeft met alleen je favoriete kleding, ruimt autofagie de oude, beschadigde cellen op.
We geven het lichaam ook een pauze van insulinepieken en overtollige suiker in de bloedbaan. Dit kan mogelijk de voedselvoorziening naar een groeiende kankercel afsnijden. Zonder een constante voedselbron kan het niet gedijen.
Dus ja. Het is een krachtig preventief hulpmiddel.
5. Vasten werkt goed voor de hersenen
Vasten doet behoorlijk veel goede dingen voor de hersenen.
Heb je ooit het gevoel gehad dat je je niet kunt concentreren en de hele dag mistig bent? Is uw vermogen om te denken, te focussen en productief te zijn ernstig aangetast?
Vasten blijkt te helpen door het verhogen van iets dat BDNF wordt genoemd – Brain Derived Neurotrophic Factor – dat helpt bij al die cognitief gerelateerde tekortkomingen. BDNF is deze geweldige kerel die dingen doet als signaal voor nieuwe neuronen om zich te ontwikkelen, te groeien en volwassen te worden EN de dood van reeds bestaande neuronen te voorkomen.
Het heeft ook een positieve invloed op de algehele cognitieve functie. Vandaar de helderheid, de mentale doorbraken en de scherpte van de geest bij vasten.
Vasten heeft ook de positieve impact van het verwijderen van beschadigde cellen in de hersenen. De ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson hebben beide aangetoond dat het een opeenhoping van toxiciteit en giftige cellen in de hersenen is die een deel van de achteruitgang veroorzaken. Deze veranderingen zijn te zien bij patiënten van begin twintig!
Preventieve maatregelen zoals vasten zijn niet alleen super belangrijk voor het verbeteren van de mentale helderheid, maar spelen ook een lange rol en kunnen mogelijk voorkomen dat neurodegeneratieve ziekten en de bijbehorende degeneratie in de eerste plaats gebeuren.
Ten slotte, wanneer we vasten, vooral voor periodes van meer dan 24-48 uur, tikken we in onze vetvoorraden voor energie. Dit betekent dat we vet afbreken tot ketonlichamen als onze brandstofbron. Dit is de favoriete brandstof voor de hersenen. Onze hersenen hebben en verwachten dat vet goed functioneert.
Als we uit de hoogte- en dieptepunten van de suikerachtbaan komen en we een duurzamere brandstof gebruiken, zoals vet, kunnen we gedurende langere tijd productiever zijn, zonder de manie en depressie die vaak gepaard gaan met suiker.
Vasten is voor de meesten een remedie en het is goedkoop, gemakkelijk, altijd direct beschikbaar en past bij alle soorten diëten.
Vasten? Geef het een kans!
Bron: Dr Stephanie Estima
